Op reis naar Israël

Na een intensief voorbereidingstraject start onze studiereis op dinsdag 18 oktober in Jeruzalem. Met een groep van 21 studenten en 4 docenten van de CHE maken we kennis met Israël als land en volk. Op het programma staan diverse lezingen, excursies naar bijbelse plaatsen en ontmoetingen met hulpverleners. Ook wordt in groepsverband onderzoek gedaan naar een actueel onderwerp in relatie tot de studierichting. De vier gekozen thema’s zijn: de geloofsbeleving van pelgrims op historische plek­ken in Jeruzalem, de betekenis van oudtestamentische profetieën, identiteit in de zorg en traumaverwerking onder jongeren.

Dagverslag woensdag 19 oktober

Shalom, vrede over Jeruzalem! (Lees psalm 128)

Hier een warme groet uit het mooie centrum van de aarde. We zijn met zijn allen veilig in Israël aangekomen in Maison d’Abraham. Een Frans klooster naast de Olijfberg, met panorama-uitzicht over Jeruzalem. Sommigen na een duik in de Middellandse zee, sommigen na een klim op de Sinaï; omdat zij wat eerder arriveerden. De service door de nonnen hier is geweldig: overheerlijk eten, gezellige 4 persoons bungalows. Gisterenavond vierden we de verjaardag van onze weleerwaarde docente Diane in een gezellige ruimte in het klooster. Daar hebben we ook wat verwachtingen uitgesproken en niet al te laat was het rustig rond Maison d’Abraham.

Vanmorgen vroeg om 8 uur waren we allemaal al klaar met ontbijt, zoals dat iedere morgen van ons verwacht wordt! Een dagje Jeruzalem staat op programma! Op de olijfberg aangekomen zijn we verrast door een schitterend, gouden uitzicht. Bijzonder om te zien hoe de moslims de komst van de Heere Jezus willen verhinderen door de gouden poort dicht te maken. Tijdens het lopen van de Via Dolerosa verwonderden we ons over alle verkopers die ons achterna renden om toch maar aan Hollanders te kunnen verkopen! Waren het geen verkopers, dan wel bedelaars of kreupelen die om geld vroegen.

In de Heilige Grafkerk hebben we sterke contrasten gezien qua geloofsbeleving: wat een tierelantijn rondom de plek waar ze denken dat Jezus gestorven en begraven is. Dit leidde ons erg af, terwijl zij het doen om God te eren. Bij de klaagmuur hebben we de Joden van dichtbij zien bidden. Onze mannen hebben daarvoor speciaal een keppel opgezet. In een Soeka (loofhut) vertelt de Joodse doctor in het vroege christendom, Marcy Lenk, ons wat over het Loofhuttenfeest; waarvan het vandaag de laatste dag is onder de Joden. Kom, ga met ons mee: vanavond vieren we Simchat Toras! Vreugde van de wet!

De highlights van vandaag: Olijfberg • Kerk van alle naties • Gethsemané • Badwater Bethesda • Via Dolerosa • Heilige grafkerk • Les in een loofhut • Klaagmuur • Simchat Tora.

Donderdag 20 oktober

Feestelijk begin
07:00. Jarige Rozemarijn loopt niets vermoedend van de douche naar de slaaphut. Ze opent de deur en een vrolijk ‘lang zal ze leven’ komt haar tegemoet. Dit belooft het begin van een mooie dag te worden.

Ein Gedi
Na het ontbijt vertrekken we met vier auto’s richting de woestijn van Judea. Onderweg stoppen we waar Diana verteld over de Dode Zeerollen die lang bewaard zijn gebleven in de rotsen en helemaal intact zijn gevonden door een Bedoeïnenjongen. Daarna rijden we verder naar Ein Gedi, het is ongeveer een uur rijden en we genieten van een mooi uitzicht op de Dode Zee die tot onze verbazing veel groter is dan dat we verwacht hadden. Rond 11:00 uur komen we aan bij Ein Gedi en nadat we ons voldoende beschermd hebben tegen de zon (het was zo’n 33 graden) begint een flinke wandel­tocht. Degenen die dachten droge voeten te houden, konden dit al snel vergeten, want binnen no time liepen we tot aan onze knieën door het water. Dit was heerlijk verkoelend. We vervolgen onze tocht klimmend over rotsen en stenen en bereikten ons einddoel: ‘the hidden waterfall’. Vele van ons genieten hier van een welverdiende verfrissende douche, waarna we onze tocht richting de auto’s vervolgen. Nog een leuke wetenswaardigheid: Ein Gedi wordt in de Bijbel twee keer genoemd één keer in 1 Samuël 24 en in Hooglied 1:12-14.

De Dode Zee overleefd
Verhit, bezweet en onder het stof vertrekken we naar de Dode Zee. Iedereen maakt zich zo snel mogelijk klaar om een duik te nemen. Het is een hele bijzondere ervaring om zomaar te blijven drijven.

Simchat thora
Het loofhuttenfeest wordt afgesloten met een groot feest, vanavond hebben wij de mogelijkheid dit samen met de joden te vieren. Onderweg zien we al veel joden naar de feestlocatie lopen. Daar aangekomen zit de stemming er al goed in. Op het podium is een band en dansen mensen met de Thora. Op het plein dansen mannen en vrouwen in kringen met elkaar. Het was heel erg gezellig, we hebben veel gedanst en de polonaise over het plein gelopen.

Erg leuk aan deze avond was dat de joden ons uitnodigden om met hen te dansen, ze pakten ons bij de hand en namen ons mee om samen te dansen. Het was een geweldige afsluiting van een prachtige dag.

Vrijdag 21 oktober 2011

Een dag vol van indrukken, zo zouden we vandaag kunnen omschrijven. De eerste indrukken van vandaag hebben we opgedaan in Yad VaShem, het herdenkingsmuseum van de Holocaust. Woorden die bij ons opkwamen zijn: waanzin, zinloosheid, veerkrachtig, moedig en moed om door te gaan. Al de afschuwelijke beelden en verhalen doen ons veel verschillende dingen beseffen: hoe het geweest is om Jood te zijn, de verbodenheid met Joden om ons heen, de schaamte voor het aandeel van de kerk en hoe monsterachtig mensen kunnen zijn. Het bezoek aan Yad VaShem doet ons stil staan bij de impact van de Tweede Wereldoorlog op de Joden; de mensen die nu om ons heen lopen, waar we mee lachen en praten.

De middag was vrij gepland voor groepswerk, maar door de drukte in Jeruzalem (synagoge en moskeegangers) komen we daar niet echt aan toe. Rond half 4 verzamelen we ons voor een bezoek aan de Yedidya-synagoge. Debbie Weismann legt ons het één en ander uit over de gang van zaken tijdens de diensten, waarna wij de Shabbat verwelkomen in de eredienst. Het is een bijzonder gebeuren. Mannen en vrouwen zitten apart, alles gebeurt in het Hebreeuws. Gelukkig staat de Engelse vertaling in onze liturgie, waardoor wij de dienst toch enigszins kunnen volgen.

Tijdens de avondsluiting delen we onze ervaring en belevenissen. We leggen de verbinding tussen het bezoek aan Yad VaShem en het bezoek aan de synagoge. ’s Morgens zijn we ons bewust geworden van wat de Joden hebben meegemaakt in het verleden. ’s Middags mogen we delen in de manier waarop zij nu in het leven staan. Op de manier waarop zij hun Jood zijn invulling geven.
Shabbat Shalom!

Zaterdag 22 oktober

Shabbat Shalom!
Vandaag was een dag van rust en vrede, voor velen van ons was het vreemd om een synagogedienst bij te wonen op zaterdag (in plaats van een kerkdienst op zondag). De rustdag begint voor de Joden al op vrijdagavond (vanaf zonsondergang) en duurt tot zaterdagavond. De groep kon kiezen uit vier verschillende diensten van Messiasbelijdende Joden.

Eén groepje was van plan naar de gemeente van Jossi Ben Zvi te gaan, maar kon deze gemeente niet vinden. Door na­vraag bij één van de docenten kwamen zij erachter dat ze voor de deur van de gemeente hebben gestaan zonder dit te weten... Daarom besloten zij een ander groepje te vergezellen bij het bezoek aan de Messianic Assemblee.

De dienst van de Messianic Assemblee leek in sommige opzichten op een evangelische dienst, maar aan de andere kant ook op een traditionele kerkdienst. Wat we bijzonder vonden aan deze gemeente was dat ze open stond voor gasten. Bij elke bank zaten kastjes waar we een koptelefoon konden aansluiten (die werden uitgedeeld aan begin van de dienst) zodat we de dienst in het Engels konden volgen. Daarnaast werden de liederen geprojecteerd in het Hebreeuws, maar ook in ons alfabet zodat wij mee konden zingen met de gemeente (ook al wisten we niet wat de woorden precies betekenden). Het was voor ons een mooie ervaring om deze dienst mee te maken.

De gemeente van de Christ Church komt samen in het eerste kerkgebouw gebouwd voor Messias­belijdende Joden. We hebben het begin van de dienst meegemaakt. Er was een band en er werd veel gezongen in het Hebreeuws.

Om een beeld te geven hoe de diensten van elkaar verschillen, kunnen we ze koppelen aan kern­woorden. De dienst van de Messianic Assemblee lijkt in onze ogen op een kerkdienst in Nederland. De dienst van Ro’eh Israel vonden wij het meest op een Joodse synagogedienst lijken (die van gisteravond). En de dienst van de Christ Church leek op een evangelische/charismatische dienst.

’s Middags hadden we tijd voor onszelf - eindelijk! ;p - en konden we doen wat we wilden: slapen, spelletjes doen en een handwasje doen - jaja, op shabbat...

’s Avonds kwam Chaim Ben Chaim bij ons in het klooster op bezoek. Hij is een Messiasbelijdende Jood. Hij heeft ons veel verteld over wat het betekent om een Messiasbelijdende Jood te zijn in Israël. Het was erg interessant; het ging dieper dan de colleges die we op school gehad hebben. Dit riep echter ook weer nieuwe vragen op waar hij ook nog ‘even’ op inging, maar door de vermoeid­heid die van veel van onze gezichten af te lezen was, sloten we toch maar gezamenlijk af. Voor de liefhebbers was er nog een wijntje, maar velen dropen af naar hun ‘wiebelende, krakende, harde-matras-stapelbedjes’.

Bonne nuit! (vanuit ons Franse klooster...)

Zondag 23 oktober

Back to our roots
De dag begon zoals gewoonlijk met de klanken van de minaret, maar daarna hoorden wij ook de kerkklokken luiden. Het is immers zondag, maar voor ons geen rustdag zoals in Nederland. Toch zijn we de dag wel met bezinning op Gods Woord begonnen. Lieselotte en Anne Veldhuijzen hebben een ochtendwijding met ons gevierd, waarin we nadachten over twijfel. Zo staande achter de katheder gaf ons dat een gevoel van herkenning, dat we toch nog een beetje in de kerk waren. Al klonk de zang wel stukken mooier, door de prachtige akoestiek in de kapel van dit klooster.

Groepswerk
Wij hebben gisteren onze Sabbat gevierd samen met de Joden en konden vandaag weer aan het werk. Groepswerk wel te verstaan. De vier verschillende groepjes zijn er na het ontbijt op uit getrokken om contacten te leggen. Sommige groepjes hadden al afspraken geplant in Nederland, (dit waren de groepjes Zorg en identiteit & Zorg anders). De groepjes Israël land van de Bijbel & Israël geloof actueel hebben gisteren de afspraak gemaakt voor vandaag. Alle vier de groepen hebben dus met mensen gesproken die wat konden vertellen over het onderzoeksonderwerp waar zij mee bezig zijn.

Bijbellezen met een Rabbijn
Vanavond zijn we, na de maaltijd, in gesprek gegaan met een Joodse Rabbijn. Hij kwam op bezoek om samen met ons de Bijbel te lezen. Dit begon met het lezen van Genesis 2:15-17 & Genesis 3:1-13. Iedere week lezen de Joden een stuk uit de vijf boeken van Mozes, zodat ze aan het einde van het jaar al deze hoofdstukken hebben gelezen. Je zou denken: wordt dit dan niet vervelend, elk jaar hetzelfde? Dit proberen zij te voorkomen door er toch elke keer een andere les uit te trekken. Daar hebben zij onder andere een extra boek bij: de Midrash. Hier staan uitleggingen en toevoegingen in op de Bijbelteksten, door Rabbijnen geschreven. Deze Rabbijn van vanavond vertelde daarbij wel dat de Bijbel (het Oude Testament) echt gezaghebbend is. Dit is Gods Woord en er staat geen letter teveel of te weinig in. De Midrash is echter niet zo gezaghebbend, want het is door mensen geschreven en niet door God.

Maar nu weer terug naar Genesis. Ooit weleens deze twee verzen met elkaar vergeleken: Genesis 2:17 & Genesis 3:3? Je zou er zo overheen lezen. Als je goed leest dan zie je dat Eva een extra regel lijkt toe te voegen aan het bevel van God. De Rabbijn verklaarde dit verschil met een mooi verhaal uit de Midrash, maar dat is iets om thuis nog eens naar te vragen...

We hebben verder een heerlijke dag gehad, goed weer, een goede studie morgen... Naar BETHLEHEM!!

24 oktober - Aan de andere kant van de muur

Vanochtend ging de wekker extra vroeg af. We hadden ons graag nog eens omgedraaid, maar dat stond de planning helaas niet toe. Om 08.15 uur moesten wij bepakt en bezakt in de auto zitten richting onze nieuwe verblijfsplaats, maar door een kleine koerswijziging werd dit iets later. We reden weg, met een laatste blik achterom, waarbij menigeen een traantje weg moest pinken.

We hebben een heerlijke tijd gehad in Maison d’Abraham. Prachtige locatie naast de Olijfberg, bijzonder mooi uitzicht op Jeruzalem, lieve en strenge nonnen, heerlijk eten, luxe bediening en gezellige slaaphokjes. We vinden het jammer dat we weg moeten, maar zijn benieuwd wat ons te wachten staat bij ons adres voor de komende anderhalve week. We wisselen Maison d’Abraham in voor Peter in Gallicantu. Dit betekent: zelf ontbijt maken, slapen op een slaapzaal en misschien wel het grootste gemis: geen WIFI.

Gelukkig levert de verhuizing ons ook iets op. Tot onze verrassing bleek Peter in Gallicantu de overblijfselen van de tempel van Kajafas te zijn! Om de lezer even op te frissen: de plaats waar Jezus gevangen genomen werd, toen hij door Judas was verraden. Bij aankomst kregen we direct een rondleiding over het terrein en door het gebouw. De overblijfselen van Kajafas’ huis laten duidelijk zien hoe het er vroeger uit gezien moet hebben. Na een paar trappen gedaald te zijn, stonden wij plotseling in de ruimte waar Petrus bij het vuur zat en tot drie keer Jezus verloochende. Op die plek konden wij door een gat in de muur naar beneden kijken, waar de kerker was waar Jezus gevangen gehouden werd. Best indrukwekkend. We zongen een lied en vertrokken naar Bethlehem.

Net buiten Jeruzalem kwamen we aan bij het checkpoint, waar we doorheen moesten om in Beth­lehem (Palestijns gebied) te komen. De controle viel heel erg mee. Eenmaal aan de andere kant, maakten we een indrukwekkende wandeling langs de muur. We konden wat proeven van de Arabische, ietwat armoedige, cultuur. De muur stond vol met muurschilderingen en teksten, waaruit wij iets van de heersende spanning en het verdriet van de mensen konden proeven.

We vervolgden onze weg naar Bethlehem Bible College, een soort mini-CHE, waar Palestijnse christenen opgeleid worden. We kregen een rondleiding en aansluitend een lezing van een docent en oud-leerling. We kregen ook de mogelijkheid te lunchen met studenten. Wat hier duidelijk naar voren kwam, was de woede die er heerst onder de Palestijnen naar Israël toe. Dit geldt niet alleen voor ‘gewone’ Palestijnen, maar ook voor de christenen onder hen. Best gek. Religie en politiek zijn met elkaar vermengd. Naast de Arabier, de jood, de Messias belijdende jood en de christen, voegen we nu dus ook de Palestijnse christen aan ons lijstje toe.

We verlieten de school per taxi en kwamen aan bij Beit Al Liqa; wat een mooi werk wordt daar verricht! Enthousi­ast werd ons verteld over het werk onder de Palestijnse kids en onder hun familie. Een licht in het donker, een oase in de woestijn; dat wilden deze missionaire werkers zijn. Dit door o.a. kinder­opvang, tiener­kampen en vrouwen­avonden. Sommigen onder ons lijkt het leuk om hier eens vakantiewerk te doen.

We vervolgden onze weg naar de Geboortekerk. Dit is de plaats waar ooit in een stalletje een kleine baby geboren werd, die later de naam Jezus zou krijgen. De eenvoud waarin onze Koning was geboren, was nu ver te zoeken. Waar ooit een stal stond en een baby lag in een kribbe, staat nu een enorme, opgepoetste kerk. Er was niets over in die plek wat ons, nuchtere Nederlanders, kon raken of deed denken aan het kerstverhaal.

Na een blik over de inmiddels volgebouwde velden van Efratha, was het tijd om te shoppen in the city of Beth­lehem. We gingen in groepjes uiteen om eens even stevig af te dingen bij die Palestijnen. Rond 20.00 uur kwamen we boordevol indrukken terug bij ons nieuwe onderkomen, waar we ons moe maar voldaan konden settelen.

Terugkijkend op de dag kunnen we zeggen dat Bethlehem ons het meest heeft verbaasd. Het leek in niets op het pittoreske, eenvoudige dorpje wat we hadden verwacht. Morgen gaan we naar Galilea, Kapernaüm en Nazareth. Eens kijken of dat wel aan onze kinderbijbelverwachting voldoet!

Dinsdag 25 oktober

Op weg naar het noorden
Om kwart voor 8 zaten we in de auto op weg naar het noorden van Israël. Na veel heuvels in de woestijn, lieten we Judea achter ons én een auto met een lekke band. Met enige vertraging streken we neer in Nazareth. In het openluchtmuseum ‘Nazareth Village’ gingen we 2000 jaar terug in de tijd. We zagen iets van het dagelijks leven als het plukken van olijven en het spinnen van wol. De acteurs namen je mee naar de tijd van Jezus. Ook zagen we een synagoge en een oude wijnpers.

Van Nazareth reden we naar Tiberias; wat een afstand voor mensen die dit te voet moesten doen! Op een boot, die op de boot van Jezus’ discipelen moet hebben geleken, hebben we op het meer van Galilea gevaren. Terwijl we van de heerlijke boottocht genoten, las Michael het verhaal van de storm op het meer en zongen we aansluitend een bijpassend lied.

Daarna reden we naar de Berg van de Zaligsprekingen, die we vanaf de boot al gezien hadden. Toen we in deze mooie omgeving naar beneden liepen, hebben we overdacht wat Jezus tijdens Zijn bergrede heeft gezegd. Doorgereden naar Kapernaum kregen we van Michael uitleg en zagen we opgravingen van onder andere een huis wat waarschijnlijk van Petrus is geweest.

Natuurlijk stond er ook een bezoekje aan de Jordaan gepland. We liepen door een prachtig stukje natuur met onder andere eucalyptusbomen, riet en (bonte) ijsvogels. Op de achtergrond hoorden we vogelgezang en iets wat op het huilen van een hyena leek.

Aan het begin van de avond zijn we aan tafel geschoven bij een restaurant. Daar hebben we heerlijk gegeten, onder andere vis en kipfilet. Nadat we over een leuk marktje en een boulevard gelopen hebben, zijn we weer in de auto gestapt om de 160 km naar ons ‘nieuwe huis’ in Jeruzalem te rijden. Tijdens deze rit hebben sommigen van ons weer ‘bijgetankt’. Aangekomen bij St. Peter in Gallicantu (ons verblijf), kwam Diane er achter dat de koekjespot bijna leeg was. De daders zijn ook bekend...

Morgen kunnen we uitslapen, maar nu is het tijd om naar bed te gaan. Welterusten vanuit St. Peter te Jeruzalem!

Zondag 30 oktober 2011

Zaterdagavond zijn we met de groep uit eten geweest in Jeruzalem. Hierna zijn we in groepjes uiteen gegaan. De ene groep ging naar huis en de andere groep ging wat proeven van het nachtleven, waaronder van de waterpijp.

Vanochtend werd de een wat brakker dan de ander, maar uiteindelijk zat iedereen om 08.30 uur aan tafel voor een royaal ontbijt. Vandaag was er ruimte voor groepswerk. De laatste interviews zijn afgenomen en het verwerken van de informatie is begonnen.

Om 16.30 uur verzamelden we bij de auto’s om een bezoek te brengen aan een joodse avondschool voor drop-outs (jongeren die van verschillende scholen gestuurd zijn). Dit was zeer indrukwekkend, wat een aangrijpend verhaal. Het schoolhoofd deelde meerdere verhalen met ons uit de praktijk. Hierna gingen we naar huis om te eten.

Na het eten kwam Corrie van Maanen om haar verhaal met ons te delen. Corrie werkt in de thuiszorg, met Russisch/joodse immigranten. Ze brengt hen een bezoek aan huis en voorziet van zowel zorg als sociaal contact.

Morgenochtend vertrekken we naar Massada in de Negev-woestijn, waar we onder andere een hike zullen maken en zullen slapen bij de Bedoeïen. De koffers worden op dit moment gepakt, omdat we niet meer in st. Peter in Gallicantu zullen slapen. Onze laatste nacht hier is zojuist ingegaan. Het was een goed verblijf in dit prachtige klooster, met name de aanwezigheid van broeder Laurens kon velen van ons verblijden. Hierover later meer!

P.S. Doordat we slechts één internetkabel tot onze beschikking hebben, op de kamer van Diane, was het de afgelopen week lastig om deze weblog bij te houden. Onze excuses hiervoor!

Een aantal foto’s...