studiereis > verslag > april 2007

‘Tussen twee bergen’

Verslag van de studiereis in april 2007

Woensdag 18 april

We rijden door een fraai heuvelachtig landschap. Mooie klaprozen zien we. Het graan staat volop in de aar; het is veel verder dan in Nederland. We komen langs de Thabor. Even verder rijden we door de vruchtbare vlakte van Jizreël.

Jan Mudde verzorgt in de bus de dagopening en leest Matth. 7:24-27 over het huis op de rots. Vervolgens leest Jan een treffend gedeelte uit een boek van drs H. de Jong ‘Maar Jezus zegt...’ Enkele regels neem ik over:

‘In de bergrede is Jezus niet maar de profeet die over God spreekt. Er is meer aan de hand. Christus predikt Zichzelf: ‘Ik ben de weg, de waarheid en het leven; niemand komt tot de Vader dan door Mij.’ Altijd weer wordt geprobeerd Jezus’ bergrede los te pellen uit het geheel van Zijn zending, als een onderwijs, dat met name los staat van het kruis. Men wil immers zo graag die bergrede zelfstandig hanteren, als een reeks waardevolle spreuken, waar iemand die niet in het kruis gelooft, toch nog best iets mee kan. Maar dat kan niet, want ook de bergrede stelt onontwijkbaar de vraag: Wat dunkt u van de Christus?’

We zingen lied 221:2 en 330:1 en 2. We naderen Jeruzalem; de weg loopt op!


Van half twaalf tot één uur houdt een deskundige spreker dr Serge Ruzer een lezing over ‘De Joodse achtergrond van de Bergrede en verschillende latere interpretaties’.

Het Mattheüs-evangelie, zoals het nu voor ons ligt, bevat volgens hem reflectie op Jezus’ woorden en is het werk van een (latere) redacteur. Het Bijbelboek is onstaan in de Mattheüs-gemeente. Het heeft wel een historische achtergrond.

Ruzer spreekt over de zogenaamde zes antithesen van Matth. 5:21-26. De Heere Jezus haalt tot zesmaal toe een voorbeeld aan van de gerechtigheidsopvatting van de farizeeën en schriftgeleerden en stelt daartegenover Zijn indrukwekkend: ‘Maar Ik zeg u...’ Ruzer gaat in op de structuur van de tekst. Uit Joodse bronnen haalt hij een aantal interessante parallellen aan. Over de juiste interpretatie van de teksten wordt verschillend gedacht. Diverse tradities polemiseren met elkaar. Er blijken ook verschillende interpretaties te zijn voor verschillende tijden. Reïnterpretatie van de thora komt voor. Volgens Ruzer is de Heere Jezus Christus slechts één van de rabbijnen/leraren. Ruzer doet volop aan Schriftkritiek.


monument in Jad waSjem’s Middags bezocht een flinke groep Yad Vashem. De expositie geeft een aangrijpend en verbijsterend beeld van de Joden­vervolging door de nazi’s en de aanloop daarnaar toe. Onthutsend is het ook te zien dat Christelijke kerken bijvoorbeeld in Oostenrijk de zijde van de vervolgers kozen. Na het bezoek was een veelgehoorde reactie: Heel indrukwekkend.


Anderen zijn ’s middags naar het archeologisch park geweest en hebben daar gezien:


Salim Munayer’s Avonds van acht tot half tien hield een Palestijns-Christelijk theoloog Salim J. Munayer zijn lezing over ‘Het gebod tot naastenliefde’. Hij begint met een kort gebed.

Arabische Christenen hebben enorm veel mee gemaakt. Hun levensverhaal is dikwijls heel aangrijpend. De oorzaak van het conflict mogen we niet bagatelliseren. De Christelijke kerk moet wijzen op onrecht.

Veel Israeli’s ontkennen de realiteit van de Palestijnen. Munayer wijst erop dat verzoening het hart is van het Christelijk geloof. Het is een daad van gehoorzaamheid aan de Heere Jezus Christus. De Bijbel moedigt ons op vele plaatsen aan om de ander te vergeven. Leven we ernaar? Christus stierf voor onze zonde.

Allereerst is nodig: luisteren naar de ander. En bidden. Veel Palestijnen weten niet goed wat de Joden in de Tweede Wereldoorlog hebben meegemaakt. Anti-semitisme, daar weten ze niet van. Kinderen hebben al heel jong een beeld van de vijand; die ander is boos/slecht/verdorven. Er is verbazend veel onkunde. De weg is, dat Joden en Arabische christenen elkaar beter leren kennen en verstaan. Dit vraagt uiteraard tijd. Het Joodse volk kent een heel diverse samenstelling. Er zijn Joden uit Rusland, uit de USA enz. Ook cultureel zijn er grote verschillen. Het is belangrijk elkaars geschiedenis te leren kennen en naar elkaars levensverhaal te luisteren. De Heere zegt: Hebt uw naaste lief als uzelf. Degenen die het dichtst bij Israel wonen, zijn de Arabieren en Palestijnen. Zowel Messiasbelijdende Joden, als Arabische Christenen dienen beiden naar verzoening te staan. Hoe wij God zien/verstaan, dat is bepalend voor hoe wij omgaan met onze medemens.

Vrede komt in de Heere Jezus Christus (Ef. 2). Bij het kruis komen we bij elkaar. De Zaligmaker is het centrum van de verzoening. Hij stierf voor vijanden.

Het land is een geschenk van de Heere God; zo dienen wij het ook te gebruiken. We verwachten een nieuwe hemel en een nieuwe aarde.


Bert van Bokhoven verzorgde de dagsluiting. Haggai 1 werd gelezen en Bert sprak een opwekkend woord. Gezongen is ondermeer psalm 65.

Huibert van der Ham

> Donderdag 19 april