Dagboek bij de Joodse najaarsfeesten
september oktober
15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14
24 25 26 27 28 29 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24
elloel tisjri

Klik op de data hierboven voor de pagina over die dag.


Vandaag, 20 september = 29 elloel

Dit is de laatste dag van het oude jaar. Rond zonsondergang begint het nieuwe al!
Daarom vandaag al enkele aspecten van de nieuwjaarsviering.


Verschillende nieuwjaarsdagen

Vanavond begint het Joodse Nieuwjaar. Het belangrijkste Nieuwjaar – want er zijn er meer. De eerste maand is nisan (waarin bij volle maan Pesach begint). Volgens de Misjna is nisan het begin van het jaar voor de koningen en voor de feesten. Daarnaast heb je het Nieuwjaar van de bomen en het Nieuwjaar van het vee; dat zijn de dagen vanaf waar je telt als het gaat om de afdrachten. Bij het Nieuwjaar van de bomen (Toe Bisjvat, de 15e van de maand sjevat) wordt tegenwoordig het ontwaken van de natuur gevierd, onder andere met het planten van bomen en het eten van veel vruchten.


Al heet tisjri de zevende maand, toch is het begin hiervan Rosj Hasjana, hét Nieuwjaar. Ook wat betreft de jaartelling: vanavond begint het jaar 5778 (vanaf de schepping). Zoals de zevende dag (de sabbat) en het zevende jaar (het sabbatsjaar) heilige tijden zijn, is ook de zevende maand met z’n vele bijzondere dagen een geheiligde tijd. We gaan daar nog meer van zien!

Terzijde: dat er meerdere ‘nieuwjaren’ zijn, is niet zo vreemd. Wij hebben ook, naast 1 januari, het begin van het kerkelijk jaar op de eerste adventszondag, en het begin van het ‘schooljaar’/seizoen in september. Wel bijzonder is dat het begin van de zevende maand zó veel betekenis heeft gekregen: twee dagen Nieuwjaar, de tien geduchte dagen, en de maand elloel vooraf – allemaal gestempeld door bazuingeschal.

Bijbelse gegevens

In de Bijbel is heel weinig te vinden over ‘het feest van het bazuingeschal’. Alleen Leviticus 23:23-25:

‘De HEERE sprak tot Mozes: Spreek tot de Israëlieten en zeg: In de zevende maand, op de eerste dag van de maand, moet u een rustdag houden, een gedenkdag aangekondigd door bazuingeschal [jom zikaron teroea], een heilige samenkomst. U mag geen enkel dienstwerk doen en u moet de HEERE een vuuroffer aanbieden.’

En Numeri 29:1:

‘In de zevende maand nu, op de eerste dag van de maand, moet u een heilige samenkomst houden; geen enkel dienstwerk mag u dan doen. Het is voor u een dag aangekondigd door bazuingeschal [jom teroea].’

Het is des te opmerkelijker dat de dag en het bazuingeschal zo veel betekenis – en betekenissen – hebben gekregen.

Een goed en zoet nieuw jaar!

Bij Rosj Hasjana horen geen oliebollen, maar appeltjes gedoopt in honing – als symbool voor een ‘goed en zoet nieuw jaar’. Ook staan granaatappels op het menu: zoals die vol pitten zitten willen wij het komende jaar vol goede daden zijn. Het schijnen 613 pitten te zijn (tel maar na...) – symbolisch voor de 613 ge- en verboden van de Tora. Dit kan aangevuld worden met traditionele of zelfbedachte gerechten waaraan je een betekenis koppelt.


We waren bij een maaltijd waarbij dat volop gebeurde. Uiteindelijk deden we toen een rondje: waaraan denk jij bij ‘een goed nieuw jaar’, wat is voor jou ‘zoet’ en wat voor zoets hoop je dat het jaar jou gaat brengen? Daar kwamen heel verschillende dingen uit...


Om over na te denken

Psalm 4

Wat is ‘het goede’?

...
7 Velen zeggen: Wie zal ons het goede doen zien?
      Verhef over ons het licht van Uw aangezicht, HEERE!
8 U hebt mij meer blijdschap in het hart gegeven
      dan ten tijde dat zij hun koren en hun nieuwe wijn in overvloed hadden.
9 In vrede zal ik gaan liggen en weldra slapen,
      want U alleen, HEERE, doet mij veilig wonen.


september oktober
15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14
24 25 26 27 28 29 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24
elloel tisjri

Klik op de data hierboven voor de pagina over die dag.