SEPTEMBER 2021
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30
24 25 26 27 28 29 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24
ELLOEL 5781 TISJRI 5782

Klik op de data hierboven voor de pagina over die dag.



Dagboek bij de Joodse najaarsfeesten 2021

Donderdag 2 september = 25 elloel

In deze periode van voorbereiding klinkt de oproep ‘ontwaak’ – met woorden en door middel van de sjofar, de bazuin.

Word wakker!

Aan het begin van de sliechot (de in deze tijd toegevoegde gebeden om vergeving) klinkt met zoveel woorden de roep om wakker te worden.

Mensenkind, wat mankeert je, dat je zo slaapt?!
Sta op, roep
, met smeekgebeden!
Stort je woorden uit, vraag vergeving (sliecha) van de Heer der heren.
Was je, reinig je, treuzel niet, voordat de dagen voorbijgaan.

De cursieve woorden komen uit Jona 1:6. Enkele vertalingen van de vraag: SV: ‘Wat is u, gij hard­slapende?’ NBV: ‘Wat lig jij hier te slapen!’ NBG ’51: ‘Hoe kunt gij zó vast slapen!’


Een Joods geschrift (Zohar II, 199a) werkt het uit: Jona is de menselijke ziel die afdaalt in het lichaam (het schip) in deze wereld (de zee). Een mens kan denken dat hij kan vluchten voor God, maar dan brengt God een dag van oordeel (de storm). Het goede in de mens (de jètsèr tov) roept, net als de kapitein: ‘Dit is geen tijd om te slapen, want je komt in het oordeel voor alles wat je gedaan hebt. Doe boete over al je zonden!’

De wekroep van de Sjofar

Wakker maken is een van de functies van het bazuingeschal, dat de hele maand elloel al klinkt, na het morgengebed. Als een oproep tot inkeer. Het is een aanloop naar het Nieuwjaars­feest, dat ook wel het Feest van de Bazuinen genoemd wordt, of ‘de dag van het geschal’ (jom teroea).

Hiernaast een filmpje van het blazen op de ramshoorn bij de Kotel (de Westelijke Muur, ook wel ‘Klaagmuur’ genoemd). Je hoort de verschillende tonen.


Met een sjofar kun je niet echt muziek maken, maar wel een sterk geluid dat door merg en been gaat. Het is een instrument voor een krachtig (alarm-)signaal. De sjofar heeft één toonhoogte, of hooguit twee, als je de toon laat overslaan. Je kunt variëren met het ritme. In de synagoge wordt de sjofar op vier manieren geblazen (klik op de naam om het geluid te horen):


  • tekia – een langgerekte, serene toon, die past bij een kroning of een proclamatie.
  • sjevariem – drie wat kortere tonen, die klagend klinken en verdriet en verlangen uitdrukken.
  • teroea – serie van heel korte tonen, een ‘stotterend’ geluid, alarmerend en onrustig; staat voor de gebrokenheid van ons leven.
  • tekia gedola – een zo lang mogelijk aangehouden toon, aan het einde van het blazen van de sjofar. Die verwijst naar de uiteindelijke verlossing (Jes. 27:3). Het is de voorbode van de laatste bazuin, waar de tiende bede van het drie keer per dag gebeden ‘Achttiengebed’ om bidt: ‘Blaas op de grote sjofar tot onze bevrijding en verhef het teken om onze ballingen te verzamelen.’
Om over na te denken
  • De oproep om wakker te worden/zijn, klinkt herhaaldelijk in het Nieuwe Testament (zie hieronder).
    Zie je overeenkomsten en/of verschillen met de bovengenoemde uitwerking in de Zohar?
  • Luister naar de verschillende tonen (klik op tekia, sjevariem, teroea en tekia gedola).
    Herken je de bovengenoemde beschrijvingen?
Het Nieuwe Testament over slapen en wakker worden/zijn

Een paar sprekende teksten:


Markus 13:34-37

34 Het zal zijn als bij iemand die naar het buitenland ging: hij verliet zijn huis, gaf zijn slaven volmacht, en gaf aan ieder zijn werk, en gebood de deurwachter waakzaam te zijn. 35 Wees dus waakzaam! Want u weet niet wanneer de heer des huizes komt, ’s avonds laat of te middernacht of met het hanen­gekraai of ’s morgens vroeg, 36 opdat hij u niet, als hij plotseling komt, slapend aantreft. 37 En wat Ik tegen u zeg, zeg Ik tegen allen: Wees waakzaam! (vgl. Mat. 24:42-44; 25:13; Luk. 12:35-40; 21:34)


Romeinen 13:11

En dit te meer, omdat wij het beslissende tijdstip kennen, namelijk dat de tijd reeds is aangebroken dat wij uit de slaap ontwaken. Want nu is de zaligheid dichter bij ons dan toen wij tot geloof kwamen.


Efeze 5:14

Daarom zegt Hij: Ontwaak, u die slaapt, en sta op uit de doden, en Christus zal over u lichten.


1 Thessalonicenzen 5:6-8

Laten wij dan niet, evenals de anderen, slapen, maar laten wij waakzaam en nuchter zijn. Want zij die slapen, slapen ’s nachts en zij die dronken zijn, zijn ’s nachts dronken. Maar laten wij, die van de dag zijn, nuchter zijn, bekleed met het borstharnas van geloof en liefde, en met de hoop op de zaligheid als helm.


Openbaring 3:2-3

Wees waakzaam en versterk het overige dat dreigt te sterven, want Ik heb uw werken niet vol bevonden voor God. Bedenk dan hoe u het hebt ontvangen en gehoord, en houd het vast en bekeer u. Als u dan niet waakzaam bent, zal Ik bij u komen als een dief en u zult beslist niet weten op welk uur Ik bij u zal komen.



Klik op de data hieronder voor de pagina over die dag.

SEPTEMBER 2021
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30
24 25 26 27 28 29 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24
ELLOEL 5781 TISJRI 5782