SEPTEMBER 2021
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30
24 25 26 27 28 29 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24
ELLOEL 5781 TISJRI 5782

Klik op de data hierboven voor de pagina over die dag.



Dagboek bij de Joodse najaarsfeesten 2021

Vrijdag 3 september = 26 elloel

In deze tijd van voorbereiding is men bezig met het oordeel van God over ons leven. Dat komt later, maar het komt ook nu al ons leven binnen...


Nu we meeleven met de synagoge is het goed te bedenken dat vanavond de sjabbat begint. In de loop van de middag wordt het al gaandeweg rustiger. Rond zonsondergang wordt de sjabbat verwelkomd in een speciale dienst in de synagoge. Vandaag (en ook morgen) groet men elkaar met: Sjabbat Sjalom!

‘Als de bazuinen klinken...’

Voor ons hoort daar het woordje ‘Eens’ voor, en dan gaat het om De Grote Dag.

Eens, als de bazuinen klinken,
uit de hoogte, links en rechts...

Het gaat dan om ‘de laatste bazuin’, waarbij de doden zullen opstaan:

Zie, ik vertel u een geheimenis: Wij zullen wel niet allen ontslapen, maar wij zullen allen veranderd worden, in een ondeelbaar ogenblik, in een oogwenk, bij de laatste bazuin. Immers, de bazuin zal klinken en de doden zullen als onvergankelijke mensen opgewekt worden, en ook wij zullen veranderd worden. (1 Kor. 15:51-52; zie ook 1 Thess. 4:16)

In het Jodendom is die gedachte ook aanwezig, maar op de achtergrond. Kenmerkend is dat het gaat om de bazuin die nú klinkt, midden in de tijd, tussen de tijden – als oproep om je leven nú te beoordelen.


We naderen nu de dagen van Nieuwjaar, waarop de bazuin het vaakst klinkt. Het Nieuwjaarsfeest is daar ook naar genoemd: jom teroea, ‘dag van geschal’. In Leviticus 23:24 staat het gebod tot bazuingeschal op de eerste dag van de maand tisjri, die ook een dag van rust en heilige samenkomst zal zijn (zie ook Num. 29:1).

Op elk van de twee nieuwjaarsdagen klinkt de sjofar in de synagoge honderd keer. Dat gebeurt in vier sessies, met een afwisseling van de vier verschillende klanken die in een vaste volgorde worden geblazen.


Rond het blazen van de sjofar klinken in de liturgie teksten en gebeden. Een van de teksten die gereciteerd worden is Psalm 89:16: ‘Welzalig het volk dat de klank van de bazuin kent...’ (andere vertalingen denken aan jubelgeroep of toejuichen).

De berijmingen gaan er een eigen kant mee op. De berijming van 1773: ‘Hoe zalig is het volk dat naar Uw klanken hoort’ (waaraan je moet denken bij ‘Uw klanken’ is eigenlijk niet duidelijk; je denkt al gauw aan Gods Woord, maar dat is niet direct bedoeld). De berijming van 1968 luidt: ‘Hoe zalig is het volk dat U de lofzang zingt, dat uitbreekt in gejuich als de bazuin weerklinkt.’ In de synagoge is er geen sprake van uitbreken in gejuich, maar van intens luisteren in stil ontzag.


Psalm 89:16 spreekt op een bijzondere manier in de context van het sjofar-blazen in de synagoge. Zalig als je die oproep tot inkeer kent en daarnaar luistert. Je weet dan van het bazuingeschal dat komt, het oordeel op De Grote Dag. Je kijkt in dat licht naar je leven nu en laat Gods oordeel daar over gaan; je legt je toe op tesjoeva (omkeer, bekering). De bazuinklanken zijn een krachtige voorbode en voorproef van ‘de laatste bazuin’ die eens zal klinken!

Om over na te denken

‘Want als wij onszelf zouden beoordelen, zouden wij niet geoordeeld worden’ (1 Kor. 11:31).

  • Wat is de bedoeling van deze uitspraak van Paulus?
  • Kun je dit verbinden met wat hierboven staat over het oordeel nu?
Bidden is: zichzelf oordelen

Het slot van de inleiding van rabbi Jonathan Sacks op de gebeden voor Rosj Hasjana* luidt:

Het Hebreeuwse werkwoord lehitpalel, bidden, betekent meer precies ‘zichzelf oordelen’. Op Rosh HaShana staan we in het oordeel. We weten wat het is om gekend te worden. En hoewel we het slechtste over onszelf weten, ziet God het beste; en wanneer we ons voor Hem openen, geeft Hij ons de kracht om te worden wat we werkelijk zijn.
Zij die volledig de geest van Rosh HaShana binnengaan, komen geladen, gestimuleerd, gefocust, vernieuwd het nieuwe jaar binnen, wetende dat Jood-zijn betekent: het leven leven in de aanwezigheid van God, het leven heiligen ter wille van God, en levens van anderen beter te maken – want waar we zegeningen in andere levens brengen, daar leeft God.

*The Koren Rosh Hashana Mahzor p. xxxii



Klik op de data hieronder voor de pagina over die dag.

SEPTEMBER 2021
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30
24 25 26 27 28 29 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24
ELLOEL 5781 TISJRI 5782