Zondag 5 september = 28 elloel
De gebeden om vergeving bestaan uit een groot aantal onderdelen.
Eén daarvan is het gebed rond ‘de dertien eigenschappen’.
Sliechot
Zoals eerder gezegd beginnen Joden de intense gebeden om vergeving (sliechot) al in de maand elloel. Een deel van de Joden doet dat die hele maand. Een ander deel begon daarmee in de nacht van zaterdag op zondag (altijd in de nacht na de sjabbat die minstens vier dagen voor Rosj Hasjana valt, in 2021 dus op 27 augustus).
Hiernaast een filmpje van het bidden van sliechot bij de Kotel. Het is daar in bepaalde nachten een massaal gebeuren. We komen er later op terug.
Een van de meest gebruikte Hebreeuwse woorden is sliecha! – ‘sorry!’ of ‘vergeef!’
Het meervoud sliechot is de term voor ‘gebeden om vergeving’.
In deze tijd, tot Grote Verzoendag, worden die ’s nachts gezegd, vóór het ochtendgebed. Zoals Klaagliederen 2:19 zegt:
Sta op, weeklaag in de nacht, vanaf de eerste nachtwake!
Stort uw hart uit als water, voor het aangezicht van de Heere!
De dertien eigenschappen
Een regelmatig terugkerend onderdeel is het noemen van de dertien middot, de eigenschappen van de HERE die ontleend zijn aan Exodus 34:6-7. Daar staat hoe de HERE zich aan Mozes openbaarde, na de zonde met het gouden kalf en nadat de HERE gezegd heeft dat Hij toch verder wil gaan met het volk.
De basis voor alle sliechot ligt in hoe de HERE zich geopenbaard heeft, in de eigenschappen die keer op keer nadrukkelijk gezegd of gezongen worden. Niet om iets van ons, maar omdat God is zoals Hij zelf gezegd heeft, is er vergeving. De naam HERE spreekt van zijn genade en trouw; de herhaling van die naam wordt uitgelegd als: ook nadat wij gezondigd hebben, is Hij dezelfde; daardoor is omkeer mogelijk.
Om over na te denken
- Kun je van het hierboven genoemde iets leren als het gaat om bidden om vergeving?
- Wat vind je van het bidden met vaste formuleringen?
Het gebed bij ‘de dertien’
Bij de sliechot klinkt herhaaldelijk:
U hebt ons geleerd de dertien [eigenschappen] te spreken. Gedenk ons ten goede het verbond van de dertien, zoals U vanouds aan de nederige [= Mozes] bekendgemaakt hebt, zoals geschreven staat:‘Toen daalde de HEERE neer in een wolk, ging daar bij hem staan en riep de Naam van de HEERE uit. Toen de HEERE bij hem voorbijkwam, riep Hij: 1HEERE, 2HEERE, 3God, 4barmhartig en 5genadig, 6geduldig en 7rijk aan goedertierenheid en 8trouw, Die 9goedertierenheid blijft bewijzen aan duizenden, Die 10ongerechtigheid, 11overtreding en 12zonde, 13 vergeeft’ en Die kwijtscheldt.
Vergeef ons onze ongerechtigheid en zonde en neem ons als Uw erfdeel. Vergeef ons, onze Vader, want we hebben gezondigd, geef ons kwijtschelding, onze Koning, want wij hebben overtreden. Want U, Here, bent goed en vergevend, rijk aan goedertierenheid voor wie U aanroepen.